Tenisçi Dirseği
Tenisçi dirseği olarak bilinen rahatsızlığın litaretürdeki ismi Lateral Epikondilittir. En sık görülen dirsek sakatlanmasıdır. Tenisçi dirseği, tenisçilerin %5’inde görülürken, sporcu olmayan kişilerde daha fazla görülür. Hasta, dirseğin dış tarafında ağrıdan yakınır, ağrı kişinin ön koluna yayılabilir, ağrı ile beraber yanma hissi olabilir. İlerleyen vakalarda kas kuvvet kaybı, dirsek hareketlerinde kısıtlanma, bireyde fonksiyon kaybına neden olabilir, gece ağrısı görülebilir. Tenisçi dirseği tedavi edilmediğinde günlük yaşam aktivitelerini önemli ölçüde kısıtlar ve yaşam kalitesini düşürür.
Tenisçi Dirseği Nedir?
Tenisçi dirseği, dirseğin dış kısmında, el bileğini ve parmakları yukarı kaldırmayı sağlayan kasların yapışma bölgesinde (tendonda) oluşan yaralanmadır. Kaslar, kemiklere tendonlar aracılığıyla yapışır. Tekrarlayan gerilme durumlarında, tendonların yapısında bozulmalara bu da doku iyileşmesini sağlayan hücrelerin bölgede çoğalmasına neden olur. Bölgede oluşan skar doku(yara dokusu), tekrarlayan travmalara karşı savunmasız hale gelir ve zamanla daha fazla yırtılır. Bu süreçle birlikte, etkilenen tendonların yetersiz kullanımı gözlenir ve tendonların zayıflamasına ve yaralanmaya daha duyarlı hale gelmesine neden olur.
Tekrarlayan zorlanma ve gerilme nedeniyle tendonlarda oluşan mikro yırtıklar sonucunda tenisçi dirseği adı verilen sakatlanma ortaya çıkar.
Tenisçi Dirseği Neden Olur?
Çoğunlukla orta yaşlarda, genellikle baskın kolda, el bileği ve parmakları yukarı kaldırmayı sağlayan kasların aşırı kullanımı ile tendonlara yük binmesi sonucu oluşur. Masa başında çalışanlar, diş hekimleri, ev hanımları, marangozlar, elektrikçiler gibi mesleklerle, bahçe işleriyle uğraşan ya da fırlatma, ağır yük kaldırma gibi spor aktiviteleri yapan kişilerde sık görülür. Bu tekrarlayıcı hareketlerden bazıları;
- Kavrama, sıkma, burma gibi aktiviteler
- Kesme
- Kavanoz kapağı açma
- Bez sıkma
- Boyama
- Bavul taşıma
- Piyano çalma
- Yazı yazma
Tenisçi Dirseği Belirtileri
Tenisçi dirseğinin en sık görülen belirtisi dirseğin dış tarafında hissedilen ağrıdır. Ağrı, ön kola ve parmaklara doğru yayılabilir. Kişi, el bileğini kullanırken ağrıda artış fark eder. Bu ağrı genellikle el bileğini ve parmakları yukarı doğru kaldırmayı gerektiren durumlarda şiddetlenir. Sakatlanmanın derecesine göre, belirtiler şiddetlenebilir, elde bir obje tutulduğunda, kavrama, sıkma, döndürme gerektiren durumlarda kişi zorlanır ve şiddetli ağrı hisseder. Bir süre sonra, ağrı istirahat halinde iken de, gece uykudan uyandıracak kadar artabilir. Sakatlanma ilerlediğinde kuvvet kaybı gözlenir.
Tenisçi Dirseği Tedavisi
Tenisçi Dirseği Nasıl Geçer?
Tenisçi dirseği tedavisinde, fizyoterapi her zaman ilk tercihtir. Tedaviye %90-95 oranında cevap alınır. Fizyoterapi ile birlikte, ödem, inflamasyon ve ağrıyı kontrol altına almak için doktor tarafından reçetelendirilen ilaçlar kullanılır.
Tedavide öncelikli hedef, ağrıyı kontrol altına almak, ödem ve inflamasyonu azaltmaktır. Bu süreçte, kişinin sakatlanmaya neden olan zorlayıcı aktiviteyi ortadan kaldırması ya da kısıtlaması gerekmektedir. Bunun için, halk arasında tenisçi dirseği bandı olarak bilinen, el bileği ve dirsek hareketlerini sınırlayan atel önerilir. Amaç, tendona binen yük ile oluşmuş travmanın tekrarlanmasını önlemektir.
Ödem ve inflamasyonu azaltmak için, dirseğin dış tarafına, 10-12 dakikalık buz uygulaması yapılır. Bu uygulama gün içinde 3-4 saatte bir tekrarlanır. Buz uygulaması ağrıyı azaltacaktır. Aynı zamanda, ağrıyı kontrol altına almak, dolaşımı arttırmak ve iyileşmeyi hızlandırmak için elektroterapi modalitelerinden yararlanılır.
Manuel Terapi, tenisçi dirseğinde çok etkilidir. Gergin olan kas ve fasya dokusunu gevşetmek için miyofasyal gevşetme yöntemleri, derin doku masajı, eklem hareketlerine yönelik yapılan mobilizasyon teknikleri uygulanır. Manuel terapi dolaşımı arttırır, eklem ve tendona binen yükü azaltır ve iyileşmeyi hızlandırır.
Tenisçi dirseği sakatlığında kantaron yağı gibi yağlar sürmenin etkinliği tam olarak kanıtlanmamıştır. Önemli olan, sakatlanma sonucu etkilenmiş olan tendon ve kas yapılarının iyileşmesini sağlamaktır. İyileşme de medikal tedavi ve fizik tedavi ile mümkündür.
Tenisçi dirseğinde tedavisinde egzersiz önemli bir yere sahiptir. Egzersiz programı, sakatlığın derecesine ve ağrının durumuna göre fizyoterapistiniz tarafından belirlenir.
Tenisçi Dirseğinde Manuel Terapi
Tenisçi dirseğinin tedavisinde yapılan ilaç tedavisi anti-inflamatuar tedavi ve kortikosteroid enjeksiyonu ağrıyı azaltmaya yardımcı olur. Dirsek bandı tendonların üzerindeki gerilimi azaltıp iyileşmeye yardımcı olur. Özellikle fizik tedavi, cerrahi tedavi, artroskopik tedavi, egzersiz ve manuel tedavi uygulanır.
Tenisçi dirseğinde manuel terapi güvenle uygulanabilir. Eklem sıvısının dolaşımını artırır, kan dolaşımını artırarak eklemi rahatlatır, ağrıyı azaltır ve iyileşmeyi hızlandırır.
Manuel terapi uygulamaları tenisçi dirseğinde çok etkilidir. Örneğin hastalığa spesifik tutulan kaslara yönelik yapılan derin friksiyon masajı, eklemlerin hareketine yönelik yapılan mobilizasyon hareketleri, yumuşak dokuyu gevşetmeye yönelik gevşetme çalışmaları hastanın rahatlamasını sağlar. Ayrıca tedavi süresi içinde yapılan spora ara verilmesi, ağrıyı tetikleyen hareketlerden kaçınılması, ortalama 3 ay aşırı yüklenmeden kaçınılması gerekiyor.
Tenisçi Dirseği Egzersizleri
Tenisçi dirseğinde egzersiz, sakatlanma derecesine ve evresine göre değişkenlik göstermektedir.
Sakatlanmanın başlangıç evresinde, sakatlanmaya sebep olan sportif faaliyetin ya da tekrarlayıcı hareketin kısıtlanması ya da bırakılması gerekir. Bu süreçte, gergin olan kas ve etkilenmiş tendon yapılarının esnekliğini ve dolaşımını arttırmak için, germe ve mobilite egzersizleri verilir. Ağrı kontrol altına alındıktan sonra bilek, ön kol ve dirsek kaslarını kuvvetlendirmeye yönelik egzersiz planı oluşturulur. Kişinin mesleki şartlarını, sportif faaliyetlerini de göz önünde bulundurarak kaslarını kuvvetlendirmek ve tekrar bir travma oluşmasını önlemek amacıyla egzersizin tekrar ve set sayısı fizyoterapist tarafından belirlenir.
Tenisçi dirseği sakatlığında yapılabilecek bazı egzersizler yukarıda ki gibidir.
Tenisçi Dirseği Kendiliğinden Geçer Mi?
Tenisçi dirseği, ne yazık ki kendiliğinden geçmemektedir. Tekrarlayan zorlanma, aşırı kullanım sonucu oluşan bir sakatlanma olduğundan ve gün içinde aktif olarak çok fazla kullanılan bir bölge olmasından tedavi edilmeden geçmesi mümkün değildir.
Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Sakatlanma oluştuktan sonra tedavi edilmezse, sakatlığın şiddeti artacağından, kişide görülen semptomlar daha da artacaktır. Kaslarda güçsüzlüğe neden olacak ve ağrı kronik bir hal alacaktır. Tenisçi dirseği günlük yaşam aktivitelerini ve yaşam kalitesini önemli ölçüde kısıtlayan bir sakatlanmadır.
